W toku prowadzenia działalności w formie spółki handlowej regularnie zdarzają się sytuacje, gdy powstaje konieczność złożenia do sądu rejestrowego wniosku o wpis. W takim wypadku możemy mieć do czynienia z dwoma sytuacjami. Zmiana, której dotyczy wpis do KRS, może albo być skuteczna od momentu powzięcia przez spółkę decyzji o tej zmianie, albo też dopiero od momentu dokonania wpisu przez sąd rejestrowy. Jak rozróżnić te sytuacje? Kiedy mamy do czynienia z wpisem konstytutywnym, a kiedy z wpisem deklaratoryjnym?Czym jest wpis konstytutywny?Wpis konstytutywny warunkuje powstanie prawa, którego wniosek o wpis dotyczy. Dopiero z momentem dokonania wpisu określone prawo staje się prawnie skuteczne – zaczyna obowiązywać. Kiedy zatem z przepisów prawa wynika, że zaistnienie określonego stanu prawnego wymaga wpisu, ostateczne skutki czynności podjętej przez spółkę powstaną dopiero po jego dokonaniu przez sąd do KRS jest konstytutywny, gdy powstanie uprawnienia wynikającego z wniosku zależy od dokonania wpisu. Innymi słowy, czynność podjęta przez spółkę jest skuteczna nie z momentem podjęcia przez spółkę określonej decyzji, ale dopiero z chwilą wpis do KRS – założenie spółki osobowej Zgodnie z art. 251 § 1 Kodeksu spółek handlowych spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna powstają z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Dopiero z wówczas spółka zaczyna istnieć, mimo że wspólnicy jeszcze przed rejestracją w KRS zawarli umowę spółki. Jednak to z momentem wpisu spółka osobowa zyskuje swoje przymioty związane z tzw. ułomną osobowością prawną, tj. ma prawo we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwaną. Wpis konstytutywny – podwyższenie kapitału zakładowegoPodwyższenie kapitału zakładowego zarząd ma obowiązek zgłosić do sądu rejestrowego. Do zgłoszenia tego podwyższenia zarząd dołącza uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego, oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym oraz oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione. Decyzja spółki o podwyższeniu jest zatem podjęta jeszcze przed wpisem, ale dopiero z chwilą wpisu do rejestru następuje faktyczne podwyższenie kapitału konstytutywny – obniżenie kapitału zakładowegoAnalogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku obniżenia kapitału zakładowego. Do zgłoszenia obniżenia kapitału zakładowego zarząd dołącza uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, dowody należytego wezwania wierzycieli oraz oświadczenie wszystkich członków zarządu stwierdzające, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie określonym w art. 264 § 1 ksh, zostali zaspokojeni lub przykłady wpisu konstytutywnegoPoza wpisem powstania spółki, podwyższeniem i obniżeniem kapitału zakładowego, przepisy prawa przewidują następujące przypadki, gdy wpis zmiany ma charakter konstytutywny:zmiana firmy spółki;zmiana siedziby spółki (miejscowości);zmiana PKD wymienionego w umowie spółki;zmiana sposobu reprezentacji spółki;zmiana dotycząca określenia, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;liczba i wartość nominalna udziałów objętych przez poszczególnych wspólników;powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;likwidacja spółki;połączenie, podział i przekształcenie jest wpis deklaratoryjny?W niektórych przypadkach wpis do KRS nie jest wymagany dla powstania określonego skutku prawnego – nie warunkuje on skutku danej czynności. W takim wypadku wpis jedynie ujawnia, potwierdza określony stan prawny. Nie oznacza to jednak, że jest nieobowiązkowy. Nadal istnieje obowiązek ujawnienia określonych informacji, różnica polega jedynie na tym, że skutek określonej czynności powziętej przez spółkę lub określonego zdarzenia powstanie od razu po jego zaistnieniu, a nie dopiero wraz z deklaratoryjny do KRS oznacza, że czynności podjęte przez spółkę wywołują skutki z momentem ich dokonania. Wpis do KRS jedynie potwierdza już istniejący stan rzeczy – co jednak nie oznacza, że jego dokonanie nie jest obowiązkowe. Deklaratoryjny wpis – otwarcie likwidacjiWpis likwidacji spółki, jak wyżej zostało wskazane, warunkuje skuteczną likwidację przedsiębiorstwa. Skutek otwarcia likwidacji powstaje natomiast wraz z zaistnieniem przyczyny likwidacji. Niemniej, do sądu rejestrowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji;nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy; sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów;wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia. Prawo do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji likwidatorzy zyskują wraz z ich powołaniem. Wpis do KRS jest jedynie następczym potwierdzeniem już istniejącego stanu przykłady wpisu deklaratywnegoWpis deklaratywny jest właściwy także w przypadku:zmiany adresu spółki (w ramach jednej miejscowości);powołania i odwołania prokurenta;zmiany wśród członków zarządu lub rady nadzorczej;sprzedaży udziałów w spółce.
Do 14 lipca 2020 r. Ministerstwo Finansów przesunęło termin na zgłoszenie informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Obowiązek ten dotyczy spółek, które zostały wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) przed dniem wejścia w życie przepisów o CRBR, tj. przed 13 października 2019 r. Spółki, które zostały wpisane do KRS po 13 października 2019 r., mają obowiązek zgłaszać dane do CRBR nie później niż w terminie 7. dni od dnia wpisu do KRS. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że pełnienie funkcji członka rady nadzorczej w spółce nie stanowi przesłanki do zgłoszenia w CRBR jako jej beneficjenta rzeczywistego. Nie wyklucza to jednak możliwości zgłoszenia takiej osoby fizycznej jeżeli jest wspólnikiem, czy osobą faktycznie zarządzającą spółką na podstawie innych uprawnień. Kto ma obowiązek zgłaszać informacje o beneficjencie rzeczywistym do CRBR oraz dokonywać ich aktualizacji? Zgodnie z art. 58 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu ( z 2020 r., poz. 971) do zgłaszania informacji o beneficjencie rzeczywistym oraz ich aktualizacji są zobowiązane następujące podmioty: 1) spółki jawne; 2) spółki komandytowe; 3) spółki komandytowo-akcyjne; 4) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; 5) proste spółki akcyjne (zacznie obowiązywać od 1 marca 2021); 6) spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych ( z 2019 r. poz. 623). Obowiązek zgłaszania informacji o beneficjencie rzeczywistym nie dotyczy spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych ( z 2019 r. poz. 623). Czy członkowie rady nadzorczej w spółkach kapitałowych zgłaszani są jako beneficjenci spółki do CRBR? Spółka, o której mowa w art. 58 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2020 r. poz. 971) zgłasza do CRBR informacje o każdym beneficjencie rzeczywistym ustalonym na podstawie definicji, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy. Ustawowa definicja beneficjenta rzeczywistego, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, stanowi katalog otwarty, a wyliczenie potencjalnych beneficjentów rzeczywistych zawarte w lit. a-c tego przepisu ma charakter przykładowy. W związku z powyższym, spółka analizuje wszystkie przesłanki zawarte w definicji beneficjenta rzeczywistego i ustala każdą osobę fizyczną sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę. Rada nadzorcza, jako organ kolegialny, jeżeli jest powołana w spółce nie uczestniczy w zarządzaniu spółką. Jej kompetencją jest sprawowanie stałego nadzoru nad działalnością spółki, może mieć wpływ na dokonywane czynności prawnych przez jej przedstawicieli poprzez wyrażanie na nie zgody, jednak nie ma uprawnień zarządczych i nie może wydawać zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki. Pełnienie funkcji członka rady nadzorczej w spółce nie stanowi przesłanki do zgłoszenia w CRBR jako jej beneficjenta rzeczywistego. Nie wyklucza to jednak możliwości zgłoszenia takiej osoby fizycznej w przypadku spełnienia przez nią przesłanek, o których mowa w art. art. 2 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy (np. jeżeli jest wspólnikiem, osobą faktycznie zarządzającą spółką na podstawie innych uprawnień). Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ! Polecamy: INFORLEX Biznes Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
Od 2016 r. do marca 2018 r. pełnił funkcję członka rady nadzorczej i przewodniczącego komitetu audytu w ROBYG S.A. Obecnie pełni funkcję członka rad nadzorczych w spółkach publicznych: Grupa KĘTY S.A., FERRO S.A., ERBUD S.A., HARPER HYGIENICS S.A.Zgłoszenie powołania nowego członka zarządu w spółce kapitałowej zarejestrowanej w KRS jest czynnością określoną przepisami prawa i przeważnie nie budzi większych problemów. Co jednak, gdy przedmiotowa zmiana tyczy się spółki będącej w organizacji? Wszelkie zamiany w składzie zarządu spółki kapitałowej po dokonaniu jej rejestracji w KRS muszą obowiązkowo być zgłoszone, do rejestru przedsiębiorców w ciągu 7 dni od dnia powołania nowego członka zarządu ( art. 22 uKRS). Przedmiotowa zmiana zgłaszana jest na formularzu KRS-Z3 (Wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców) wraz za załączonym formularzem KRS-ZK, uchwałami oraz opłatą sądową za wniosek i ogłoszenie w MSiG. Natomiast inną procedurę, nieokreśloną przepisami ustawy, a wypracowaną w ramach praktyki, stosuję się względem kwestii powołania nowego członka zarządu w spółce kapitałowej w organizacji. Mianowicie wnioskodawca chcąc zgłosić zmianę w zarządzie spółki w organizacji, nie przedkłada w/w formularzy, lecz sporządza pismo przewodnie ze wskazaniem, sygnatury sprawy, imienia i nazwiska nowo powołanego członka zarządu oraz prośbą o dołączenie do akt załączników w postaci nowego formularza KRS-WK, uchwały w sprawie powołania nowego członka zarządu, notarialnie poświadczonego wzoru podpisu nowego członka a także oświadczenia o adresie i miejscu jego zamieszkania. Zobacz: Powołanie członka zarządu spółki z na czas nieokreślony Do zgłoszenia w rejestrze informacji o powołaniu nowego członka zarządu spółki w organizacji, nie maja zastosowania procedury przewidziane dla spółki kapitałowej wpisanej do KRS. Przedmiotowy wniosek nie podlega opłacie sądowej a zawarta w nim informacja nie jest ogłaszana w MSiG. Polecamy: Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową – poradnik Kto ma prawo zgłosić zmianę? Zarówno w/w pismo przewodnie jak i również formularz KRS-WK powinny zostać podpisane przez wszystkich członków zarządu, w tym i nowo powołanego członka. Natomiast samo zgłoszenie zmiany w KRS podlega regułom reprezentacji spółki ustalonym w umowie/statucie, ewentualnie regułom określonym w ustawie (art. 205 § 1 zd. 2 Zobacz: Jak zmienić umowę spółki z w organizacji? Termin na zgłoszenie zmiany Zgodnie z art. 22 uKRS, który stwierdza, iż wniosek o wpis do Rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, można domniemywać, iż wniosek zawierający informację o zmianie w składzie zarządu spółki w organizacji, pomimo, iż nie rodzi obowiązku wpisu, powinien zostać złożony w terminie siedmiu dni od podjęcia uchwały o powołaniu (bądź odwołaniu) członka zarządu. Polecamy: Czy można korzystać z kapitału zakładowego? Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE bL6d9s3.